PERBAHASAN KELIMA
LINTAH DALAM KOSMETIK[75] & KECANTIKAN
Perbahasan di sini adalah seumpama berikut;
1) Prinsip kecantikan dan perhiasan di dalam Islam
2) Produk kecantikan & Kosmetik daripada lintah
3) Hukum Berhias dan bersolek untuk lelaki dan wanita
4) Perhiasan untuk lelaki
5) Perhiasan untuk wanita
6) Perhiasan menggunakan Lintah
7) Kesimpulan perbahasan
Prinsip kecantikan dan hiasan di dalam IslamPerhiasan ialah “nama bagi setiap sesuatu yang digunakan insan untuk berhias dengannya pada tubuh, tempat, tunggangan dan selainnya”[76].
Islam telah menerangkan prinsip kewajipan memelihara tubuh, ruh dan diri kepada seluruh penganutnya. Prinsip ini yang memberikan kebenaran kepada umat Islam untuk mempercantik dan memperelok pada semua sudut kehidupannya. Lebih-lebih lagi kecantikan tubuh badan sehinggakan ia merupakan sebahagian daripada keimanan. Perbuatan tersebut merupakan perbuatan terpuji kepada lelaki mahupun wanita dengan syarat sederhana dan niat yang betul. Firman Allah Taala[77];
قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِينَةَ اللَّهِ الَّتِي أَخْرَجَ لِعِبَادِهِ وَالطَّيِّبَاتِ مِنَ الرِّزْقِ قُلْ هِيَ لِلَّذِينَ آمَنُوا فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا خَالِصَةً يَوْمَ الْقِيَامَةِ كَذَلِكَ نُفَصِّلُ الآيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ
Maksudnya: Katakanlah (Wahai Muhammad): "Siapakah yang (berani) mengharamkan perhiasan Allah yang telah dikeluarkanNya untuk hamba-hambaNya, dan demikian juga benda-benda yang baik lagi halal dari rezeki yang dikurniakanNya?" katakanlah: "Semuanya itu ialah (nikmat-nikmat) untuk orang-orang yang beriman (dan juga yang tidak beriman) Dalam kehidupan dunia; (nikmat-nikmat itu pula) hanya tertentu (bagi orang-orang yang beriman sahaja) pada hari kiamat". Demikianlah Kami jelaskan ayat-ayat keterangan Kami satu persatu bagi orang-orang yang (mahu) mengetahui.
Sabda Nabi sebagaimana at-Tobrani meriwayatkan di dalam al-Mu’jam al-Kabir;
عَنِ ابْنِ عُمَرَ , قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ J:إِنَّ مِنْ كَرَامَةِ الْمُؤْمِنِ عَلَى اللَّهِ نَقَاءَ ثَوْبِهِ , وَرِضَاهُ بِالْيَسِيرِ.
Maksudnya: Daripada Ibnu Umar berkata. Bersabda Nabi J: Sesungguhnya di antara kemuliaan Mukmin kepada Allah (tanda memuliakan Allah), bersih pakaiannya dan redho dengan yang sedikit.
Pesanan baginda kepada sekelompok daripada sahabat di dalam hadis sahih yang diriwayatkan oleh Abu Daud, Ahmad, Hakim dan Baihaqi;
إِنَّكُمْ قَادِمُونَ عَلَى إِخْوَانِكُمْ فَأَصْلِحُوا رِحَالَكُمْ وَأَصْلِحُوا لِبَاسَكُمْ حَتَّى تَكُونُوا كَأَنَّكُمْ شَامَةٌ فِي النَّاسِ فَإِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ الْفُحْشَ وَلَا التَّفَحُّشَ
Maksudnya: Sesungguhnya akan kamu masuk bertemu saudara kamu, maka indahkan kenderaan kamu, elokkan pakaian kamu sehingga kamu seperti tahi lalat (jelas terlihat) di hadapan orang ramai. Sesungguhnya Allah tidak menyukai dosa-dosa pada perbuatan dan perkataan dan sengaja melakukan dosa.
Maka daripada ini, segala sesuatu yang menjadikan seorang mukmin atau mukminah di dalam sebaik-baik sifat, sebaik-baik keadaan, waras pemikirannya, murni dan indah akhlak dan peribadinya merupakan tanda dan cara untuk memuliakan Allah Taala.
Produk kecantikan & Kosmetik daripada lintahTerdapat kosmetik dan alat kecantikan yang menggunakan Hirudin (bahan dalam saliva lintah). Hirudin ini kebanyakannya terkandung di dalam losen kulit. Namun, selalunya losen ini adalah untuk penggunaan klinikal, bukan sekadar losen kecantikan. Losen ini bertindak membaiki kulit lebih-lebih lagi selepas pembedahan atau kemalangan. Disebabkan kehebatan bahan dari lintah pada reaksi kulit, kebanyakan kosmetik dihasilkan adalah untuk PENJAGAAN KULIT.
Bahan yang terkandung di dalam lintah yang boleh digunakan sebagai alat kecantikan dan kosmetik;
1) Have humidifying properties;(melembapkan kulit)
2) Soften skin;(melembutkan kulit)
3) Increase elasticity of skin;(meningkatkan keanjalan kulit)
4) Reduce depth of wrinkles;(mengurangkan kedutan)
5) Reduce sensitivity of skin to external factors (protective properties); (mengurangkan sensitiviti kulit)
6) Supply skin and saturate it necessary BAS;(bekalan bahan semula jadi kulit)
7) Eliminate effect of retraction of skin;(Mengelakkan rekahan kulit)
8) Eliminate a greasy brightness of skin;(mengelakkan tompokan putih di kulit)
9) Clear skin;(membersihkan kulit)
10) Hinder pigmentation of skin;(mengurangkan pigmentasi)
11) Decelerate aging of skin (anti-age);(anti penuaan)
12) Stimulate exchange of substances in skin;(Meningkatkan kadar pertukaran bahan biologi kulit)
13) Improve microcirculation of blood in capillary system of skin.(Meningkatkan kualiti salur darah kulit)
Dari sini membuktikan bahan yang terkandung di dalam lintah sesuai untuk dijadikan alat solek, kosmetik dan kecantikan.
Hukum Berhias dan bersolek untuk lelaki dan wanitaSabda baginda di dalam hadis-hadis terlalu banyak yang menuntut lelaki dan perempuan supaya menghiasi diri dan menjaga tubuh yang dianugerahkan oleh Allah dengan sebaiknya. Menghiasi diri salah satu corak ibadat yang boleh dilakukan jika disertai niat kerana Allah. Sabda baginda sebagaimana Aisyah[78] meriwayatkan;
Maksudnya: Sabda Nabi : Sepuluh perkara daripada fitrah; Memotong misai, melebatkan janggut (memuliakan rambut), bersiwak, membersihkan lubang hidung, memotong kuku, membasuh celah-celah jari kaki, mencabut bulu ketiak, mencukur bulu kemaluan, beristinjak. Berkata Zakaria: Berkata Musa’b: Aku lupa yang kesepuluh, aku merasakan ia berkumur-kumur.
Pada riwayat lain ada disebutkan berkhatan, berwangian, inai uban, bercelak dan berkahwin.
Juga terdapat hadis-hadis yang lain berkenaan wanita memakai sutera dan alak perhiasan seumpama gelang, rantai dan subang dan lelaki memakai cincin.
Sebahagian Ulama mentafsirkan fitrah di sini ialah persediaan untuk menerima kebenaran dan melarikan diri daripada kebatilan. Sebagai contoh, seseorang yang tidak pernah mengenal apa itu oren. Nescaya dia akan merasa senang dan minta menambah. Begitu juga seseorang yang tidak pernah mengenal rokok. Kali pertama tercium nescaya terbatuk dan susah bernafas. Jika fitrahnya telah rosak, nescaya benda yang manis pada manusia yg sempurna tabiinya dirasakan pahit. Rokok yang menyempitkan dada dirasakan biasa. Percampuran lelaki perempuan yang melemaskan dirasakan tidak ada masalah. [79]
Juga terdapat hadis-hadis yang melarang perhiasan yang melanggar fitrah dan tabii normal seorang Muslim. Seumpama memakai rantai, cincin emas dan sutera bagi lelaki, bertatu bagi lelaki dan wanita dan sebagainya.
Maka daripada hadis ini dapat difahami bahawa berhias dan membersihkan diri merupakan mukadimah kepada kesempurnaan jasad dan jiwa bagi seorang manusia. Ia merupakan salah satu gerbang menuju keredhoan Allah.
Perhiasan daripada lintahSetelah mendapati saliva lintah sangatlah hebat, saintis hendak menggunakannya dalam banyak bahan ubat dan kosmetik. Malangnya, bukan mudah utk mengekstrak saliva iti. Oleh itu, mereka telah mencipta bahan yang dipanggil HMI-bahan yang mirip dgn saliva lintah. Mereka telah mengkaji dos yang terbaik yang paling kurang mendapatkan alahan pada manusia dan kesan yang paling baik yang boleh diberikan oleh dos.
Oleh itu,boleh disimpulkan, dalam bahan kosmetik ada yang mengandungi ekstrak saliva lintah dan ada juga yg berasaskan bahan kimia yang dicipta menyerupai ciri-ciri kimia saliva lintah(HMI) kerana kurangkan bekalan lintah dan proses yang menelan belanja yang besar.
Bahan kosmetik yang diperbuat daripada lintah yang pernah dihasilkan adalah seperti pelembap bibir, lembapan badan, skin masker form, veil for hair streghthen, krim bawah mata, tonik pencuci, losen badan, minyak sapuan kulit, tonik kulit, tonik rambut dan mosturizer muka.
Daripada segala perbahasan yang lalu, penggunaan lintah di dalam kosmetik dan kecantikan ada kaitannya dengan penggunaan lintah di dalam perubatan. Sila rujuk pada perbahasan yang lalu. Walaupun begitu penggunaan lintah demi tujuan kosmetik semata-mata tidak menjadi halangan pada pandangan syarak. Allahu A’lam
Kesimpulan Perbahasan1) Syarak menggesa ke arah perhiasan bagi lelaki dan wanita
2) Harus menggunakan lintah di dalam kosmetik dan alat solek
Rujukan1) Tahzib al-Asma’ wa al-Luqhat. Imam Faqih Hafiz Abu Zakaria Muhyiddin bin Syaraf an-Nawawi. Cetakan Dar an-Nafais. Tahqiq Syeikh Ali Muhammad Mua’wwad dan Syiekh Adil Ahmad Abdul Maujud. Cetakan pertama 1426 H – 2005 M
2) Hayah al-Hayawan al-Kubra. Syeikh Kamaluddin ad-Dumairi. Cetakan Darul Makrifah, beirut. Cetakan pertama 1427 H – 2006 M.
3) Raddul Muhtar a’la ad-Durri al-Mukhtar Hasyiah Ibn Abidin. Muhammad Amin bin Umar Abidin. Cetakan khas Dar A’lim Al-Kutub 1423 H – 2003 M
4) Lisan al-Arab. Ibn Manzur. Cetakan Dar al-Ma’rif
5) Hawasyai Syeikh Abd Hamid as-Syarwani wa Syeikh Ahmad bin Qasim al-Abadi a’la tuhfah al-Muhtaj. Cetakan Darul Fikr 1418 H – 1997 M
6) Nihayah al-Muhtaj Ila Syar hal-Minhaj. Imam ar-Ramli al-Masri al-Ansari. Cetakan Dar Ihya’ at-Turath al-Arabi Beirut. Cetakan Pertama 1426 H – 2005 M.
7) Bijairimi a’la al-Khatib. Cetakan pertama Darul Fikr 1419 H – 1998 M.
8) Al-Mughni oleh Abdullah bin Ahmad bin Muhamad bin Qudamah al-Maqdisi (620H). Cetakan Darul Hadis 1425 H – 2004 M. Tahkik: Dr Muhammad Syarafudin Khattab dan Dr as-Sayid Muhammad as-Sayid
9) As-Syarh al-Kabir oleh Abd Rahman bin Muhammad bin Ahmad bin Qudamah al-Maqdisi (682 H). Cetakan Dar A’lim al-Kutub. Cetakan kedua 1426 H – 2005 M. Tahkik: Dr Abdullah bin Abd Muhsin at-Turki
10) Fiqh al-Qadaya at-Tibbiyah al-Muasarah. Karangan Prof Ali Muhyiddin al-Qarah Daghi dan Prof Ali Yusuf al-Muhammadi. Cetakan Dar al-Basyair cetakan pertama 1426 H – 2005 M.
11) Jamiul Ulum wa al-Hikam oleh Ibn Rejab al-Hanbali al-Baghdadi ad-Dimasyqi (795H). Cetakan ketiga Darul Hadis 1418 H – 1997 M.
12) Al-Jami’ li Ahkam Al-Quran oleh Imam Al-Qurthubi. Darul Hadis 1423 H – 2002 M. Tahkik: Muhammad Ibrahim Al-Hifnawi dan Mahmud Hamid Osman.
13) Hasyiah Qalyubi dan Umairah. Cetakan Darul Fikr
14) Fath Al-Bari bi syarah Sahih Al-Bukhari oleh al-Hafiz Ibn Hajar al-Asqalani. Cetakan Darul al-Qhad al-Arabi
15) Nail al-Author oleh Al-Imam Muhammad bin Ali bin Muhammad as-Shaukani. Tahkik: Anwar Baz. Cetakan Darul Wafa’. Cetakan Keempat 1429 H – 2008 M
16) Sahih Muslim bi Syarah an-Nawawi. Cetakan Ketiga Darul Hadis 1419 H – 1998 M.
17) Umdah al-Qari syarah Sahih al-Bukhari oleh Badruddin al-Aini. Cetakan Darul Fikr.
18) Fai dal-Qadir oleh Muhammad Abd Rauf al-Manawi. Cetakan Darul Kutub al-Ilmiah 1422 H - 2001 M.
19) At-Tibb an-Nabawi oleh Ibn Qayyim al-Jauzi. Cetakan Darul Fikr lubnan
20) Mausuah at-Tib An-Nabawi oleh Abu Nuaim al-asfahani. Cetakan pertama dar Ibn Hazm 1427 H – 2006 M.
21) Al-Mausuah at-Tibbiah al-Fiqhiyyah karangan Dr Ahmad Muhammad Kana’n. Cetakan Dar an-Nafais.
22) Hujjah Allah al-Balighah oleh Waliyullah ad-Dahlawi. Cetakan Maktabah Darul Turath, al-Qaherah.
23) Majalah Syariah wa Dirasat al-Islamiah bilangan 75 tahun 23. Dzulhijjah 1429 H – Disember 2008.
24) Musannaf Ibn Abi Syaibah
25) Al-Muqni’ (المقنع) Oleh Abdullah bin Qudamah al-Maqdisi. Cetakan Dar A’lim al-Kutub. Cetakan kedua 1426 H – 2005 M. Tahkik: Dr Abdullah bin Abd Muhsin at-Turki
26) Al-Insof oleh Ali bin Sulaiman al-Mardawi. Cetakan Dar A’lim al-Kutub. Cetakan kedua 1426 H – 2005 M. Tahkik: Dr Abdullah bin Abd Muhsin at-Turki
27) Mukhtar as-Sihah
[1] Ad-Dumairi. Hayah al-Hayawan al-Kubra (3/221), al-Manawi, Faid al-Qadir (3/660)
[2] An-Nawawi, Tahzib al-Asma’ wa al-Luqhat (2/311)
[3] An-Nawawi, Tahzib al-Asma’ wa al-Luqhat (2/309), Umdah al-Qari fi syarah Sahih al-Bukhari (5/453)
[4] Ibn Athir, an-Nihayah fi Qharib al-Hadis wa al-Athar (637)
[5] Ibn Abi Syaibah, Musannaf Ibn Abi Syaibah (5/424)
[6] Kamus Dewan Edisi 4
[7] Kamus Dewan Edisi 4
[8] Pigmen darah yang terbentuk melalui penguraian hemoglobin dan boleh diturunkan kepada hem.
[9] March 25, 2008-bernama
[10] Kamus Dewan Edisi Keempat. Kata dasar: ternak
[11] Firman Allah surah Al-An’am: 142;
وَمِنَ الأنْعَامِ حَمُولَةً وَفَرْشًا كُلُوا مِمَّا رَزَقَكُمُ اللَّهُ وَلا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبِينٌ
Maksudnya: Dan di antara binatang-binatang ternak itu, ada yang dijadikan untuk pengangkutan, dan ada yang untuk disembelih. makanlah dari apa yang telah dikurniakan oleh Allah kepada kamu, dan janganlah kamu menurut jejak langkah Syaitan; kerana sesungguhnya Syaitan itu musuh bagi kamu yang terang nyata.
[12] Yusuf: 12
[13] Qiraat Al-A’la bin Siyabah: Dikasrahkan “ain” dan didomahkan “ba”
[14] Al-Qurthubi, al-Jami’ li Ahkam al-Quran (5/128)
[15] Al-Alusi, Ruh al-Maa’ni pada tafsir ayat tersebut.
[16] Al-Qasas: 23
[17] As-Soffat: 107
[18] Al-Qurthubi, al-Jami’ li Ahkam al-Quran
[19] Hadis no 2262
[20] Al-An’am: 38
[21] Seumpama anjing.
[22] Seumpama burung tiong
[23] Seumpama burung merak atau kucing
[24] Fath al-Bari (9/572)
[25] Nail al-Author (5/155)
[26] Hasyiah Qalyubi & Umairah (4/95)
[27] Al-Maidah: 4
[28] Tafsir al-Khazin
[29] Hadis no 3315
[30] Lihat perbahasan panjang lebar Ibn Hajar, Fathu al-Bari pada hadis no 1826, 1827, 1828, 1829, 1830 dan 1831
[31] Yunus: 26
[32] Al-Baqarah: 195
[33] Ar-Rahman: 60
[34] Al-Qhafir: 64
[35] As-Sajdah: 7
[36] Syua’bul Iman. Hadis no 5080
[37] Lihat tambahan syarahan oleh Imam al-Manawi berkenaan hadis tersebut di dalam Faidhul al-Qadir
[38] Toha: 81
[39] Ibn Hajar, Al-Matalib al-A’liyah (4/267). Al-Baihaqi, Syua’bul Iman (12/4)
[40] Definisi al-Hasyarat mengikut Ulama Syafieyah. Mughni al-Muhtaj (2/12)
[41] Muwatta’. Kitab al-Aqdiyah
[42] Dibuat tempat tadahan air daripada sungai besar.
[43] Berkata Syeikh ad-Dumairi: Yarbu’: Binatang yang kaki hadapan terlalu pendek dan kaki belakang panjang serta mempunyai ekor. Warna tubuhnya seperti kijang. Berkata al-Jahiz dan al-Qizwini: Yarbuk dari spesies tikus. Lihat: Hayah al-Hayawan al-Kubra (4/594)
[44] Berkata Syeikh ad-Dumairi: Dhob: Haiwan darat seperti biawak benggala. Dhob tidak minum air dan hidup selama 700 tahun dan lebih. Berkata Abdul Qahir: Dhob binatang melata kecil yang seumpama anak buaya. Ekor dhob seperti ekor buaya. Berkata Abu Hanifah: Lidah dhob seperti ular. Mempunyai satu lidah tapi bercabang dua. (3/117-118)
[45] Durrul al-Mukhtar (7/259)
[46] Cacing/ulat qirmiz digunakan sebagai pewarna. Ia merupakan cacing merah yang selalu terdapat pada pokok oak pada sesetengah Negara. Mempunyai cangkerang seumpama siput babi.
Di dalam lisan Arab menyebut: “Ia merupakan pewarna bangsa Armenian berwarna merah. Ia merupakan perahan cacing di dalam cawan-cawan mereka”.
Apa yang makruf di sisi fuqaha cacing ini dibunuh dengan cara dimatikan di dalam cawan atau diletakkan cuka ke atasnya sehingga mati. Di sini punca perselisihan fuqaha sama ada ia bangkai atau tidak.
[47] Muhammad Amin bin Umar Abidin, Hasyiah Ibn Abidin (7/259)
[48]Al-Majmuk (9/241)
[49] Tuhfah al-Muhtaj (4/262), Nihayah al-Muhtaj (3/350)
[50] Syeikh Atiah al-Ajhuri
[51] Hasyiah al-Bujairimi a’la al-Khatib (3/11)
[52] Bintik-bintik perang kehitam-hitaman pada kulit (biasanya pada muka) kerana kena cahaya matahari, tetua. Kamus Dewan Edisi Keempat.
[53] Al-Mughni (5/629), as-Syarhu al-Kabir (11/28)
[54] Ibn Muflih, Al-Furuk (6/207)
[55] Jamiul Ulum wa al-Hikam (528)
[56] Hirudo merupakan bahasa Latin yang membawa maksud lintah.
[57] Al-Mu’jam al-Kabir li at-Tobrani
[58] Al-Mu’jam al-Kabir At-Tabrani
[59] (الحجامة)/ Cupping: Mengeluarkan darah dari tubuh dengan menoreh kulit. (الفصادة)/ Phlebotomy: Menoreh urat untuk mengeluarkan darah. Terdapat perbezaan di antara keduanya.
Berkata Ibn Qayyim: “Keduanya berbeza mengikut masa, tempat, usia dan emosi. Negara panas, waktu panas dan emosi yang kurang baik iaitu darah tuan tubuh berada di kemuncak, maka hijamah lebih memberi manfaat daripada fasod...”: at-Tibb an-Nabawi m/s 39
[60] Sahih Muslim bi Syarah an-Nawawi (7/453)
[61] Umdah Al-Qari (14/670)
[62] Iaitu dengan cara berbaring secara menelentang dan kepala mendongak. Dititikkan air atau minyak yang terdapat ubat sehingga sampai ke kepala untuk mengeluarkan penyakit dengan cara bersin.
[63] Iaitu dimasukkan ubat melalui tepi mulut pesakit dengan cara menuangkannya atau dengan dimasukkan jari dan digosok-gosok. Faedah cara begini sebagaimana ucapan al-Khattabi:
1) Keadaan pesakit yang tidak mampu makan ubat kecuali dengan cara sebegini.
2) Minum ubat dengan cara sebegitu lebih berjaya, bermanfaat, mudah dan sesuai. Doktor memerintahkan untuk dibuat sebegitu kerana dia lebih tahu mengenai ubat mana yang perlu diambil dan cara menggunakannya.
[64] Ibn Athir, an-Nihayah
[65] Al-Baqarah: 172 dan173
[66] Olahan dan adaptasi kembali daripada ucapan Waliyullah ad-Dahlawi di dalam Hujjah Allah al-Balighah (2/178,179)
[67] Al-Ana’m: 38
[68] Al-A’raf: 157
[69] Al-Maidah: 4
[70] Ad-Dumairi. Hayah al-Hayawan al-Kubra (3/224)
[71] Ibn Taimiyyah, majmuk al-Fatawa
[72] Jika ingin dalil dan hujah yang lebih konkrit sebab ulama mempertahankan pendapat ini. Sila rujuk kitab Fathu al-Qadir oleh Kamal Humam, Mawahib al-Jalil, Majmuk al-Fatawa, Al-Muhalla, al-Insof.
[73] Lihat penjelasan Prof Ali Muhyidin al-Qarah dhaqi di dalam Fiqh Qadaya Tibbiyyah al-muasarah.
[74] Nadwah Fiqhiyyah at-Tibbiyah ke 9 di Yaman.
[75] Kosmetik: Solek (untuk mencantikkan rupa orang perempuan)
Perhiasan: Sesuatu yang digunakan utk berhias atau menghias.
Daripada definisi ini menunjukkan perhiasan memberikan erti yang lebih luas dan lengkap berbanding alat solek atau kosmetik. Maka perbahasan di sini akan menjadikan “perhiasan” sebagai paksi.
[76] Mukhtar as-Sihah
[77] Al-A’raf: 32
[78] Sahih Muslim, Tarmidzi, Ahmad, Musannaf Ibn Abi Syaibah, Abu Daud dan Nasaie.
[79] Lihat: An-Nawawi syarah Muslim dan syarah al-Muwatta’
Sumber :
E Feqh Mymkkk.Org